Kosova’da Türklerin Kimlik Mücadelesi: Tan Gazetesi’nin (1969-1979) Rolü
Tan Gazetesi, 1969 yılında kurulmuş ve 30 yıl boyunca yayın hayatına devam etmiştir. Bu süreçte, gazetede görev alan kişiler, Kosova’da yaşayan Türklerin haklarını savunmuş ve bu topluluğun benliklerine sahip çıkmalarını sağlamıştır. Tan, tarih, örf-adet, eğitim ve dil gibi konularda yayın yaparak, Kosova bölgesinde yaşayan Türklerin “Türklük” bilincini canlı tutmaya çalışmıştır. Gazete sayesinde, özellikle gençler eğitimde, dernek çalışmalarında ve sanatta daha aktif olmuş ve ileride daha kaliteli kadroların yetiştirilmesinde önemli rol oynamıştır.
Gelişmeler ve Katkılar:
- Dil ve İçerik Gelişimi: Tan, ilk kurulduğu dönemde içerik ve Türkçe kullanımı bakımından yetersizdi. Kadrosundaki aydınların Sırpça-Hırvatça eğitimleri nedeniyle Türkiye Türkçesi konusunda yeterli donanıma sahip değillerdi. Ancak, gazetenin aktif çalışmaları ve Türkiye ile ikili ilişkilerin artması sonucu Türkçe konusunda somut gelişmeler kaydedilmiştir.
- Eğitim Alanındaki Katkılar: Tan Yayın Şirketi’nin desteği ile Kosova’daki okullarda Türkçe eğitim hakkı, Türkçe kitap okuma ve konuşma özgürlüğü gibi konular desteklenmiş ve Türkiye’den getirilen ders kitapları okutulmuştur. Tan Gazetesi’nin her sayfası, Türkçe eğitim açısından önemli bir açığı doldurmuştur.
- Sanat ve Tiyatro: Tan çalışanları, Türkçe tiyatro sahnelenmesine yönelik aktif çalışmalar yapmış ve Üsküp Halklar Tiyatrosu’nun Türk ve Arnavut oyunlarının Kosova’da sahnelenmesini takip etmişlerdir. Ayrıca, Kosova’da amatör Türkçe tiyatroların kurulmasına katkıda bulunmuşlardır.
- Kültürel Etkinlikler: Doğru Yol Türk Kültür Sanat Derneği, türkü, şarkı, batı müziği ve edebiyat kolları ile gençleri etrafında toplamış ve yurt içi ile yurt dışında çok sayıda konser düzenlemiştir. Bu etkinlikler, Tan ekibi tarafından sürekli takip edilmiş ve sayfalarda bu etkinlikler hakkında yazılar yazılmıştır.
- Radyo ve Televizyon Yayınları: Tan çalışanlarının katkılarıyla Prizren ve Priştine radyo ve televizyonlarında Türkçe yayınlar başlamış ve Türkiye ile yapılan işbirlikleri sonucu karşılıklı radyo ve televizyon programları değişimi yapılmıştır.
- Ziyaretler ve İşbirlikleri: Türkiye’den çok sayıda aydın, yazar ve şair, Kosova’yı ve Tan’ı ziyaret etmiş ve karşılıklı işbirliğinde bulunmuşlardır. Bu durum siyasetçiler için de geçerlidir. Örneğin, CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit, Tan çalışanlarını Türkiye’de misafir etmiş ve Kosova’daki Türklerin durumu hakkında bilgi almıştır.
- Ekonomik Gelişmeler: Tan çalışanları, Kosova bölgesinin ekonomik gelişimini takip etmek ve halkı bilgilendirmek için aktif bir şekilde fabrikalara ziyaretlerde bulunmuş ve bu bilgileri gazete sayfalarından halka aktarmışlardır.
- Kadına Yönelik Yayınlar: Tan, kadınlara hitap eden yazı ve haberlere yer veren, dikkat çekici bilgilerle son derece aktif bir gazetedir. Kadınların ilgi alanına yönelik konuları aktarmış ve toplumda kadının rolüne değinmiştir.
- Spor Sayfası: Tan, spor sayfalarında ligler, spor karşılaşmaları ve Türkiye’deki spor gelişmelerini takip etmiş ve ünlü sporcular hakkında yazılar yayımlamıştır.
Tan Gazetesi, Kosova’daki Türk toplumunun yurt içinde ve dünyadaki gelişmelerden haberdar olmasını sağlamış ve Kosova Türklüğü’nün ilerlemesi için önemli faaliyetler yürütmüştür. Gazetenin yayın hayatı 1999 yılında sona ermiş olsa da, Kosova’da Türk basını açısından önemli bir temel oluşturmuştur. Zor şartlar altında yayın hayatını sürdüren Tan, zamanla içerik bakımından önemli gelişmeler kaydetmiştir. Gazete, devlet bütçesiyle finanse edilmekte olup, zengin bilgiler içermektedir.
Tan Gazetesi’nin 30 yıllık yayın hayatı boyunca Kosova Türkleri’ne katkısı büyük olmuştur. Gazetenin özel arşivlerinden yararlanılarak yapılan çalışmalar, Kosova Türkleri açısından bu kaynağın önemini vurgulamaktadır. Tan, Kosova Türkleri’nin varlık ve kimliğini koruma mücadelesinin altyapısını oluşturan önemli bir gazete olmuştur.
Kosova hakkında diğer yazılarımıza buradan ulaşabilirsiniz.
Kaynakça
0 yorum